دانلود رایگان کتاب کلیدر جلد ۱ و ۲

معرفی، خرید و دانلود کتاب کلیدر جلد ۱ و ۲
نویسنده:
ناشر:
کلیدر اثر محمود دولت‌آبادی ماجرای زندگی خانواده‌ای کرد است که در شهر نیشابور زندگی می‌کنند. داستان این رمان که بلندترین اثر این نویسنده‌ی نام‌آشنای ایرانی است، تحت تاثیر فضای سیاسی ملتهب کشور در سال‌‌های پس از جنگ جهانی دوم در بین سال‌های 1325 تا 1327 شمسی روی می‌دهد. کلیدر در واقع نام روستا و کوهی در شمال شرقی ایران است. این کتاب بر اساس حوادث واقعی به رشته تحریر درآمده است. حوادثی واقعی که شخصیت اصلی آن‌ها گل‌محمد است، قهرمانی ماجراجو که سراسر کودکی دولت‌آبادی پر بوده است از مرثیه‌ها و داستان‌هایی در مدح و ثنای او. گل‌محمد قهرمانی از خطه‌ی خراسان است که هنگامی که دولت‌آبادی پنج یا شش ساله بوده، تیرباران شده است.

اگرچه بسیاری از شخصیت‌های رمان مانند گل‌محمد براساس شخصیت‌های واقعی ساخته و پرداخته شده‌اند و حتی توصیفات بسیار دقیقی از روستاها و مکان‌ها در رمان دولت‌آبادی به چشم می‌خورد، نباید این اثر را زندگی‌نامه‌ی گل‌محمد دانست. در این رمان نویسنده هرجا که خواسته خیال را به واقعیت آورده و بر صفحه‌ی کاغذ پیاده کرده است. از جمله تغییرات عمده داستان نسبت به واقعیت، تغییر زمان وقوع ماجراهای کتاب است. در واقعیت ماجرای گل‌محمد سال‌ها قبل از 1325 شمسی رخ داده است اما دولت‌‌آبادی برای دخیل کردن حزب توده‌ در داستان کتاب، سال‌های 1325 تا 1327 را برای روایت رمان خود مناسب‌تر یافته است.

کلیدر در ده جلد نوشته شده است. دولت‌آبادی گفته است که نوشتن این رمان را در حدود 27 سالگی آغاز کرده و تا 42 سالگی روی آن کار کرده است. جلد نخست این رمان در سال 1357 و جلد پایانی‌اش در سال 1363 منتشر شد. پس از آن نیز مجموعه‌ی کامل آن منتشر شد. این رمان در زمان چاپ نظرات بسیاری از منتقدان و روشنفکران را به خود جلب کرد و به محبوبیتی بی‌نظیر دست یافت تا جایی‌که عنوان حجیم‌ترین، پرفروش‌ترین و گران‌ترین حق تالیف برای یک رمان را از آن خود کرد.

خلاصه کتاب کلیدر
داستان کتاب درباره‌ی گل‌محمد و یارانش است که به جنگ با ارباب‌ها و خان‌ها برخاسته‌اند که از دهقانان، چادرنشینان و عشایر سواستفاده می‌کند. گل‌محمد در شمایل رابین‌ هود ظاهر می‌شود و کم‌کم مردم از او به عنوان قهرمان خود یاد می‌کنند. اما او که به عنوان یکی از اعضای حزب توده فعالیت می‌کند به جایی می‌رسد که سردرگم شده و دچار تشویش درونی می‌شود و احساس می‌کند پایان کارش نزدیک است. با تلاش یکی از اعضای حزب توده برای ترور محمدرضا شاه همین اتفاق نیز می‌افتد و کتاب با تیرباران شدن گل‌محمد و خانواده و یارانش به پایان می‌رسد.

کلیدر رمانی به سبک رئالیسم است، زبان گفتگوها بین شخصیت‌ها طبیعی اما زبان توصیف‌ها و وصف‌ها نزدیک به شعر است و نثر کتاب در آن‌ها لحنی غزلوار دارد. اگرچه هسته‌ی اصلی این رمان سرگذشت گل‌محمد است و پیرنگ داستان ساده می‌نماید، ماجراهای رمان در فضایی بسیار پرشاخ‌و‌برگ‌تر رخ می‌دهد. نزدیک به 100 شخصیت مختلف در بستری از رویدادهای اجتماعی و اقتصادی، وقایع کتاب را در محیط‌های گوناگونی همچون شهر و روستا پیش می‌برند.

 

را باید رمان کلیدر محمود دولت‌آبادی را خواند؟
Avatar
صبا محبی
 در ۵ دقیقه بخوانید ۶۲,۲۶۰ بازدید
«دربرخوردهایی که بین بیشتر علاقه‌مندان به ادبیات با من پیش می‌آید، می‌بینم که نسبت به گذشته‌ی من کنجکاوی نشان می‌دهند و اگر روشان بشود می‌پرسند: «آقای دولت‌آبادی یک کمی از خودتان، از گذشته‌ی خودتان تعریف کنید!» به این دوستان با صراحت باید بگویم: اینکه من فقیر بوده یا نبوده‌ام، اینکه رنج بسیار کشیده یا نکشیده‌ام، اینکه شوخ‌چشمی‌هایی داشته یا نداشته‌ام به پشیزی نمی‌ارزد مگر آنکه توانسته باشم یا بتوانم به مدد و بهره‌گیری درست آن، ادبیات ناب اجتماعی بیافرینم.» به رسم ادب ما نیز از گذشته و حال محمود دولت‌آبادی شوالیه ادب و هنر ایران صحبتی نمی‌کنیم و یک راست می‌رویم سر اصل مطلب یعنی رمان کلیدر محمود دولت‌آبادی.

ما نیز مردمی هستیم

دیروز ساعت پنج بعدازظهر، شنبه ۲۰/۱/۱۳۶۲ آخرین بند کلیدر از آخرین بخش به پایان رسید….امروز چهارشنبه است ۲۷/۲/۱۳۶۳ و سرانجام طلسم شکست و وزارت ارشاد با انتشار رمان کلیدر موافقت کرد….سرانجام کلیدر روز سه‌شنبه بیستم آذرماه سال ۱۳۶۳ منتشر و پخش شد…
‌

اگر این مطلب را دوست داشتید، پیشنهاد می‌کنیم که مطلب زیر را هم مطالعه کنید

نگاهی به زندگی و آثار محمود دولت آبادی ؛ شوالیه ادب و هنر ایران
 در ۶ دقیقه بخوانید

 دولت‌آبادی در کتاب «نون نوشتن»، ۶۰ یادداشت از دفترچه شخصی‌اش انتخاب کرده و در کنار هم در قالب ۶۰ جستار کوتاه قرار داده است. اگر این ۶۰ یادداشت را بخوانیم، نام یک کتاب بیش از دیگر اسم‌ها به چشم می‌خورد، «کلیدر».  کلیدر نامی است که در اغلب یادداشت‌هایش تکرار شده. نام رمانی که او ۱۵ سال از عمرش را صرف نوشتنش کرده است. سال‌های جوانی. سال‌های فقر و سختی، از دست دادن برادر و پدر. کلیدر برای دولت‌آبادی فقط یک رمان نیست، نوعی ادای دین به زندگی است یا به قول خودش:«یک یادگاری برای مردم آینده ما»

اما چه چیزی کلیدر را اینقدر برای دولت‌آبادی مهم کرده است؟ او این کتاب را بر اساس داستانی واقعی نوشته است. داستانی که از دل گپ و گفت‌ها با پدرش جان گرفته. پدری که دولت‌آبادی اعتراف کرده بزرگترین آموزگار زندگیش بود. دولت‌آبادی این داستان واقعی را با تخیل خود آمیخت. در واقع کلیدر بیش از اینکه یک روایت و گزارشی از واقعیت باشد، رمان است. رمانی پر از جزئیات و شخصیت‌های گوناگون که هر کدام نمایندگی طیفی و گرایشی را برعهده دارند.

رمان کلیدر محمود دولت‌آبادی داستان گل‌محمد، جوانی است که با شجاعت‌های خود توانسته بود میان مردم آن خطه کم کم بدل به یک قهرمان شود. اما دولت‌آبادی به گل‌محمد اعتباری ملی بخشید و او را برای همیشه در خاطره جمعی ایرانیان زنده نگه داشت. دولت آبادی تمام عمر تلاش کرده تا با داستان‌هایش یک چیز را بگوید: «ما نیز مردمی هستیم.» و صدای مردمی باشد که نیاکانشان فردوسی، ناصرخسرو قبادیانی و بیهقی است.

کلیدر کجاست؟
کِلیدَر نام کوهی مابین شهرهای سبزوار، نیشابور، و قوچان در خراسان است. دولت‌آبادی خود بومی همان منطقه‌ای است که ماجرای داستان در آن رخ می‌دهد. دوران کودکی او با دشواری و مشقت فراوانی سپری شده و انواع و اقسام کارهای طاقت‌فرسا از جمله کار بر روی زمین سخت کویر و پینه‌دوزی و کار حشم و… را تجربه کرده‌است. توصیفات او از رنج و فقر دهقانان آنچنان طبیعی و قانع‌کننده است که به آسانی می‌توان فهمید این توصیفات از تجربهٔ واقعی خود نویسنده نشئت گرفته‌است زیرا که با خیال‌پردازی نمی‌توان به چنین توصیفات واقع‌بینانه‌ای رسید.

خلاصه رمان کلیدر محمود دولت‌آبادی
همانطور که گفتیم، کلیدر نام کوهی حوالی سبزوار است. جایی که عمده ماجراهای قهرمان داستان، گل‌محمد در آن اتفاق می‌افتد. گل محمد پسری روستایی است که به عشق مارال گرفتار می‌شود.

مارال نامزدی به اسم دلاور داشته و گل‌محمد نیز همسری به نام زیور. با این همه گل‌محمد و مارال با هم ازدواج می‌کنند و بذر کینه در دل دلاور کاشته می‌شود. این کینه و عداوت باعث می‌شود تنش میان طایفه‌ها هرروز بیشتر شود تا جایی که در یکی از این درگیری‌ها گل‌محمد حاج حسین-یکی از مال‌دارهای به‌نام- را ناخواسته بکشد. به خاطر این قتل دو امنیه وارد روستا می‌شوند تا به ظاهر مالیات گله‌داران را بگیرند. اما هدف اصلی آن‌ها پی بردن به ماجرای قتل حاج حسین بود. گل‌محمد که اصل ماجرا را متوجه می‌شود، امنیه‌ها را می‌کشد و جسد آن‌ها را می‌سوزاند. بعد از این ماجرا راز گل‌محمد برملا می‌شود و به زندان می‌افتد.

گل‌محمد از زندان به کمک ستار فرار می‌کند. ستار یکی از اعضای حزب توده است که در رویا گل‌محمد را رهبر آینده قیام مردمی می‌بیند. پس از فرار، گل‌محمد  عضو حزب توده می‌شود و زندگی مخفیانه‌ای را شروع می‌کند. گل محمد به مرور کسانی را دور خودش جمع می‌کند و در کنار آن‌ها به جنگ علیه اربابان و زمین‌داران زورگو می‌پردازد. نوعی قیام عیارانه. کم کم نام گل‌محمد بر سر زبان‌ها می‌افتد و میان مردم سختی‌کشیده و ستم‌دیده چهره‌ای محبوب می‌شود. اما با اتفاقاتی که برای حزب توده می‌افتد و شکست‌هایی که می‌پذیرد، زندگی گل‌محمد هم دستخوش تغییر می‌شود.

دست آخر گل‌محمد اعدام می‌شود. سرنوشت بسیاری از شخصیت‌های داستان نامعلوم می‌ماند. اما آنچه که باقی می‌ماند روایتی از وضعیت و مناسبات اجتماعی-سیاسی و اقتصادی ایران در دهه ۱۳۲۰ است.

صحنه اعدام گل‌محمد کلمیشی در رمان کلیدر محمود دولت‌آبادی خلاصه کتاب
صحنه اعدام گل محمد
مردم هم در سرنوشت کشور سهمی دارند
کامران تلطف استاد دپارتمان مطالعات خاورمیانه دانشگاه آریزونا درباره رمان کلیدر محمود دولت‌آبادی می‌گوید: «کلیدر که زندگی و مبارزه طبقاتی در خراسان را به تصویر می‌کشد، نمونه اعلای نگرش دولت­آبادی به ادبیات متعهد است. در کلیدر دهقانان، خرده‌بورژواهای شهری و روشنفکران، چه مسلمان و چه نامسلمان در مبارزه علیه اربابان و سرمایه داران و نیروهای ستمگر حامی آنان با یکدیگر متحد می‌شوند.»

اهمیت نقش مردم در تعیین سرنوشتشان برای دولت‌آبادی به قدری بوده که زمان رمان را قدری دستکاری کرده. یعنی آن‌طور که در برخی منابع گفته می‌شود، گل‌محمد احتمالا سال ۱۳۲۳ اعدام شده اما داستان کلیدر بین سال‌های ۱۳۲۵ تا ۱۳۲۷ اتفاق می‌افتد. یعنی پس از غائله آذربایجان و تا زمان ترور نافرجام محمدرضاشاه. برهه‌ای تاریخی که بیش از هر زمان دیگری مردم در کنار یکدیگر فارغ از طبقه و کاست اجتماعیشان قرار گرفته بودند و برای هدفی می‌جنگیدند.

واقعیت یا تصویر مغشوشی از واقعیت؟
بسیاری از مردم روستاهای حوالی سبزوار داستان دیگری را روایت می‌کنند. «پری» دختر گل‌محمد می‌گوید مارال وجود داشته اما قصه او آنطور نیست که در داستان گفته شده. مارال دختری بود که عاشق گل‌محمد می‌شود، ولی چون شوهر داشته، گل‌محمد دست رد به عشق او می‌زند. به خاطر همین هم مارال خود را از صخره‌ای به پایین پرتاب می‌کند. یا مثلا عده‌ای باور دارند گل‌محمد نه یک قهرمان و اسطوره، که یک یاغی بوده و صحنه مرگ او نه یک نبرد مظلومانه که نوعی نبرد چریکی بوده است. با این همه اینکه این رمان چقدر به واقعیت نزدیک است یا نه، همچنان محل بحث و تردید است.اصلی‌ترین و مستندترین روایات درباره شخصیت‌های داستان کلیدر را کلیم‌الله توحدی در کتابش به نام «کلیدر در اسناد و واقعیات» آورده است.

دومین رمان بلند جهان
بر اساس نتایجی که در ویکی‌پدیا آمده کلیدر دومین رمان بلند جهان است که در ۱۰ جلد و ۲۸۳۶ صفحه منتشر شده است. اولین رمان در این لیست در جستجوی زمان از دست رفته مارسل پروست است.

یک قدمی نوبل ادبیات
دولت‌آبادی یکبار به خاطر نوشتن کلیدر نامزد جایزه نوبل شد. در آن زمان دولت‌آبادی به دعوت دانشگاه میشیگان در آمریکا به سر می‌برد. آن‌ها به او پیشنهاد یک بورس ۹ ماهه دادند و گفتند در صورتی که بماند و کلیدر به انگلیسی ترجمه شود، قطعا نوبل را می‌برد. اما دولت‌آبادی این دعوت را به خاطر نوشتن روزگار سپری شده مردم سالخورده نپذیرفت.

چرا باید کلیدر را خواند؟
رمان کلیدر محمود دولت‌آبادی بدون تردید رمانی طولانی است. خواندن چنین رمانی نیازمند شور و عشق است. عشق به دانستن. دانستن سیمای اجتماعی سرزمین ایران، تاریخ ایران، معیشت جامعه روستایی، مناسبات قومیتی. عشق به درک جزئیات، قدم زدن در دنیایی دیگر. دنیایی که برای خیلی از ما دور از ذهن است. طولانی بودن کلیدر شاید بتواند کمک بیشتری کند به ما که حس کنیم در جایی غیر از اینجایی که هستیم و نفس می‌کشیم هم می‌توان زیست و نفس کشید. کلیدر بازتابی از سیمای اجتماعی و فرهنگی نه تنها مردم دیار خراسان که ایرانیان است.

اگر این مطلب را دوست داشتید، پیشنهاد می‌کنیم که مطلب زیر را هم مطالعه کنید

چرا داستان ایرانی بخوانیم؟
 در ۶ دقیقه بخوانید

پی‌نوشت: مرجع تمامی نقل قول‌های این یادداشت، کتاب نون نوشتن است. این کتاب شامل ۶۰ یادداشت استاد دولت‌آبادی است که در سال‌های ۵۹ تا ۷۴ نوشته و در این کتاب گرد هم آورده است.

۶۲,۲۶۰ بازدید
برچسب ها بهترین نویسندگان
Avatar
صبا محبی

     
اشتراک گذ

همچنان که از اغلب آثار دولت‌آبادی برمی‌آید، درون‌مایه‌ی کلیدر نیز مبارزه قشر ضعیف و ستم‌دیده‌ی جامعه علیه ظلم و تلاش برای رسیدن به عدالت است. دولت‌آبادی در داستان‌های کوتاه و رمان‌هایش اوضاع و احوال طبقات ستمدیده، به‌ویژه دهقانان و کارگران روستایی را به تصویر می‌کشد که رمان کلیدر نیز یکی از آن‌هاست.

معرفی محمود دولت‌آبادی
محمود دولت‌آبادی زاده‌ی 10 مرداد 1319 شمسی در سبزوار است. او از طریق پدرش که دارای علم حوزوی بود، با سعدی و حافظ آشنا شد و تا زمانی که دبستانش را به پایان برد همه‌ی اشعار عاشقانه‌ای را که در روستای دولت‌آباد یافت می‌شد، خوانده بود. او پس از اتمام دبستان روستای دولت‌آباد را به مقصد سبزوار ترک کرد و در آنجا به کارهای گوناگونی پرداخت. مدتی بعد سبزوار را نیز ترک کرد و در مشهد سکنی گزید و آنجا بود که با سینما و تئاتر آشنا شد. دولت‌آبادی در سال 1338 از مشهد به تهران نقل مکان کرد و بازیگر تئاتر شد و همزمان با آغاز دهه‌ی چهل شمسی نوشتن را نیز آغاز کرد. داستان کوتاه «ته شب» نخستین اثری بود که از او به چاپ رسید. دولت‌آبادی به‌عنوان بازیگر و کارگردان به کارش در زمینه تئاتر ادامه می‌داد و به نوشتن داستان‌های کوتاه نیز می‌پرداخت. او در دهه‌ی 1350 چند مرتبه به‌دلیل فعالیت‌های سیاسی زندانی شد.

دولت‌آبادی در سال 2014 میلادی نشان شوالیه‌ی هنر و ادب فرانسه را دریافت کرد. او همچنین تاکنون برنده‌ و نامزد دریافت چندین جایزه شده است. یکی از جوایزی که او دریافت کرده است جایزه‌‌ی ادبیات بین‌المللی خانه‌ی فرهنگ‌های جهان در سال 2009 است.

محمود دولت‌آبادی در سال 1349 با همسر خود، مهرآذر ماهر ازدواج کرد. ماحصل ازدواج آن‌ها سه فرزند به نام‌های سیاوش، فرهاد و سارا است.

چرا باید کتاب کلیدر را بخوانیم؟
کریم امامی مترجم و منتقد هنری درباره‌ی اثر ماندگار محمود دولت‌آبادی می‌نویسد: «کلیدر را می‌توان نقطه‌ی اوج رشته‌ی آثار پیشین دولت‌آبادی به حساب آورد که اغلب آنان داستان‌هایی کوتاه درباره‌ی مردم زجر کشیده و رنجور دهات خراسان است.». احسان یارشاطر استاد دانشگاه کلمبیا نیز کلیدر را «حماسه‌ای با تصاویر پر بار، شعری در جامه‌ی نثر» توصیف می‌کند. این نظرات به همراه چندین نظر دیگر از نویسندگان و منتقدین برجسته این کتاب را به یکی از خواندنی‌ترین رمان‌های ادبیات معاصر ایران تبدیل کرده است. علاوه‌براین‌ها تعداد زیادی از منتقدان ادبی کلیدر را زمینه‌ساز تحول در ادبیات داستانی مدرن فارسی می‌دانند. اما این نکته را هم در نظر داشته باشید که تمامی مفسرین و صاحبان‌نظر درباره‌ی کلیدر نظر مثبتی ندارند. برخی از جمله کریم امامی حجم کتاب را بسیار بالا می‌دانند و برخی نیز زبان و لحن کتاب را مملو از ایرادهای دستور زبانی، تلفظ و املای نادرست واژگان می‌دانند.

نسخه‌ی الکترونیک کلیدر، تهیه شده از روی نسخه‌ی چاپی این اثر از انتشارات فرهنگ معاصر، در دسته‌ی داستان و رمان اپلیکیشن فیدیبو قرار دارد.

در بخشی از کتاب کلیدر می‌خوانیم
افتادن، هیچ شکوهی ندارد، آنگاه که جانی از زیر ضربه‌ها به در بردی، تازه هراس آغاز می‌شود. جویده شده‌ای، جای جای زخم بیم در تو بافته می‌شود. احساس اینکه نتوانی برخیزی! احساس دهشتناک. اگر نتوانی برخیزی؟! بیم فردا. این تو را میکُشد. با این همه بر می‌خیزی. نیمه خیز می‌شوی و بر میخیزی. اما همان دم که در برخاستی ترس این داری که نتوانی بایستی. به دشواری می‌ایستی، اما براه افتادن دشواری تازه ایست. یک گام و دو گام. پاها، پاهای تو نیستند. می‌لرزند. ناچار و نومید قدم بر می‌داری. در تو ستونی فرو ریخته است...

سنگ تاب می‌آورد. نعره‌ی آسمان و تابش آفتاب و سرمای نیمه شبانه را تاب می‌آورد. سنگ بر جای چسبیده است. بی جنبشی، سرشت آن است، می‌تواند تا پایان دنیا خاموش نشسته بماند. اما آدم؟ تپش و جنبش را دمی او را وا نمی‌گذارد. چیزی، چیزی شناخته و ناشناخته همواره درون او می‌جوشد. بر افروختگی‌اش را برای همیشه نمی‌تواند پنهان دارد. تاب و دوامش را کش و مرزی نیست. سرانجام فواره می‌زند و از خود بدر میریزد. چشمه گون برون می‌جوشد. با اینکه آرام، آرام‌تر، قطره قطره، دلمایه خود را واپس می‌دهد. به اشکی، به کلامی، یا به فریادی، به تیغه خنجری، به ارژنی یا به شلیکی...

پیشنهادهایی برای دوستداران کتاب کلیدر
اگر از مطالعه‌ی این کتاب لذت برده‌اید و علاقمندید کتاب‌های بیشتری از نویسندگانی همچون محمود دولت‌آبادی و خود او بخوانید، عناوین زیر پیشنهادهای بعدی ما به شما هستند:

کتاب تنگسیر از صادق چوبک
کتاب چشم‌هایش از بزرگ علوی
کتاب جای خالی سلوچ از محمود دولت‌آبادی
 

دسته‌ها:
شناسنامه
فرمت محتوا
حجم
تعداد صفحات
زمان تقریبی مطالعه
نویسنده
ناشر

منبع:

https://fa-file.ir/product/51/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%84%D9%88%D8%AF-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AF%D8%B1-%D9%87%D9%85%D9%87-%D8%AC%D9%84%D8%AF%D9%87%D8%A7-%7C-PDF-%7C